سبک معماری بیونیک را بشناسید و با معرفی سازههای تاثیرگذار آن همراه شوید

پروژه های اخیر شامل خانه ای با اتاق های گردان، بزرگ ترین پل عابر پیاده، آپارتمان هایی با پنجره چوبی موج دار و یک بلوک مسکونی با آجرکاری پرده مانند است. آن ها دریافتند که ساکنان این منطقه، اغلب بالکن های یکنواخت بلوک های جدید را با پانل های رنگارنگ شیشه یا سنگ تراشی پوشش می دهند و مکان های شخصی سازی شده ای را برای آویزان کردن لباس و نگهداری وسایل ایجاد می کنند. با ایجاد شکافی در مرکز ساختمان، معماران توانستند یک تراس بزرگ با یک استخر کوچک در مرکز ساختمان را فراهم کنند. راه حل آن ها ایجاد یک سقف با شیب تند است که این طرح، نشانگر ساخت وسازهای سنتی ایرانی بوده و درعین حال به منزل حالتی مانند یک کلیسای کوچک را می دهد. در طراحی و ساخت پروژه معماری بیونیک یا بیودیزاین، سعی بر آن است که هرچه بیشتر و بهتر از طبیعت الهام گرفته شود.

اتمام این برج که قرار است از برترینهای معماری بیونیک باشد، به دلیل مشکلات فنی که در ساخت آن ایجاد شده به تعویق افتاده است. برنامه ساخت این پروژه معماری بیونیک در سال ۱۹۹۷ در شانگهای آغاز شد اما تاکنون افتتاح نشده است. در طبقه بالا، نورگیرها در بعضی از اتاق های خواب نیز وجود دارد، اما برای ایجاد حریم خصوصی برای ساکنان با شیشه های مات پوشیده شده است. استودیوی معماری LP2 از پانل های دوار و بازشوهای فرورفته استفاده کرده است تا فضاهای منعطفی را برای این بلوک اداری در تهران، جایی که معماری معاصر در آن رونق دارد، ایجاد کند. این سبک از زندگی ماشینی کار را به جایی رسانده است که طبیعت دچار آسیبهای فراوانی شده است. اقتصاد بیشتر مردم محلات در اشتغال به کار برش سنگ و شکل دهی به آن می باشد که بیش از نیمی از آن به دلیل ناکارآمدی در فناوری برش سنگ رو به افول است. این برج، در واقع قرار است شهری کامل باشد، که نیاز ساکنینش را به طور کامل در داخل برج تامین میکند. این ساختمان تقریبا به طور کامل از فلز سبک ساخته شده است.

ورودی دوم اداره در گوشه ای از بلوار اصلی قرار دارد که ارتفاع آن از سطح ورودی پارکینگ به محل کار، به اندازه یک پله، با شکلی عادی می باشد. سازهی خارقالعاده معماری که ظاهری پیج خورده دارد. روبروی آن، آشپزخانه در کنار گاراژ قرار دارد که امکان دسترسی از طرف مقابل را پیدا می کند. سبک معماری بیونیک، سبکی است که در آن معماران از طبیعت الهام میگیرند و سازه های منحصر زیبایی در آن خلق میکنند. طبیعت مانند یک منبع بزرگ الهام بخشی برای ما عمل میکند؛ از معماریهای رومی و یونانی گرفته تا معماران مغول، همه و همه به گونهای از طبیعت الهام گرفتند. این معماری در راستای حمایت و تحسین طبیعت پایهگذاری شده است و در طراحیهای مربوط به آن از معماریهای نوین در کنار مواد اولیهای استفاده شده است که کمترین آسیب را به طبیعت برساند. پل طبیعت در منطقه شمالی تهران معروف به عباس آباد واقع شده است که در ابتدا برنامه ریزی شده بود که منطقه ای مسکونی برای افراد ارتشی باشد اما به عنوان محلی برای کتابخانه ها و موزه ها تبدیل شده است. سازمان ملی فضایی در بریتانیا یکی از جاذبههای گردشگری معروف دنیاست. همچنین به دلیل سازه غیر معمول و در عین حال خارقالعادهاش اتاقهایش از نور کافی برخوردارند.

بالکن های عمیق با جعبه های گل کوچک، به صورت فضای سبزی است که نمای پشتی ساختمان را پوشش می دهد و با استفاده از آب باران که در مخازن روی بام ذخیره می شود، آبیاری می شوند. پنجره های کوچک توسط باران گیرهای سنگی مثلثی شکل محافظت می شوند و پنجره های بزرگ تر دارای کرکره های چوبی هستند که به ساکنان اجازه می دهد میزان نور و دما را تنظیم کنند. فضای ناهارخوری در طبقه اول اندکی بلندتر از فضاهای اطراف خود است و دارای کف پوش چوبی است تا به صورت بصری آن را از سایر مناطق در فضای پلان جدا کند. به طور خلاصه میتوان گفت که این سازه نه تنها طبیعت دوست است بلکه دود و غبار اطراف را به داخل خود میکشد و محیطی تمیز تر را تحویل میدهد. دوطبقه بالا دارای فضاهای اختصاصی بیشتری است، اتاق خواب مستر و حمام در طبقه چهارم و همچنین آشپزخانه و اتاق مطالعه و سه اتاق خواب و حمام در طبقه پنجم که در اطراف یک اتاق نشیمن قرارگرفته اند. این پروژه معماری بیودیزاین، دارای فضای داخلی فراوانی است. این پروژه در واقع از مهمترین ساختمانهای شهر است.

در ادامه باید اضافه کرد این ساختمان به گونهای طراحی شده که میتوان افق را بدون هیچ مانعی از تمام واحدها مشاهده کرد و همین امر آن را به یکی از برترین های معماری بیونیک تبدیل کرده است. آن ها احساس می کنند که این مسئله باید از ابتدا در طراحی ها در نظر گرفته می شده است. این سازه به منظور این که با فضای عمومی این شهر ارتباط برقرار کند،طراحی شده است. این معماران گفتند: “حجم بنا با توجه به کدهای طراحی، مقررات و محدودیت ها به منظور فراهم آوردن نور و حفظ حریم مطلوب شکل گرفته است. یکی از این بلوارها در امتداد یک طرف ساختمان قرار دارد، بنابراین معماران تصمیم گرفتند با پایین آوردن سقف به منظور ایجاد پیاده رو، بر ارتباط بین فضای داخلی و خیابان تأکید کنند. این امر ترکیبی از ساختمان های ناهمگن را با سبک ها، ارتفاعات و تراکم های مختلف ایجاد کرده است. این میل به جاودانگی، آنها را وادار به روی آوردن به معماری و ساخت سازههایی کرده است که قرن ها پس از نابودی خودشان بر روی زمین باقی بماند. آن ها افزودند: “بین سبک زندگی ساکنان و نوع ساخت وسازهای موجود در آن منطقه فاصله زیادی وجود دارد.

و میتوان از آن به عنوان مکان گردهمایی، گالری و یا جلسات اداری و غیره استفاده کرد. راه پله ای وسیع در جلوی ساختمان به سمت ورودی آن منتهی می شود و تغییر سطح بین دو طرف سایت را نشان می دهد. این سطوح می توانند به هزاران شکل تغییر کنند. به غیر از مثالهای بینظیری که مطرح شد، پروژه های معماری بیودیزاین دیگری نیز هستند که که در نوع خود بینظیرند. فرودگاه بین المللی دنور (Denver International Airport) که نماد دیگری از معماری ارزان و دوستدار طبیعت است. بنابراین این بار معماران بر این برآمدند تا طبیعت را احیا کنند، و چه چیزی بیشتر از خود طبیعت دوستدار طبیعت است؟ این پروژه معماری بیودیزاین بینطیر، هدیه ایست به مردم دنیا تا پیام آشتی با طبیعت را ببینند و به آن رو بیاورند. در عین حال با ورود به عصر ماشینها و ماشینی شدن تقریبا همهی کارها، معماری و معماری مدرن نیز از این اصل جدا نمانده است و رو به ماشینی شدن آورده است. اما تا به کجا؟

طبقه زیرزمین کمی مستطیل تر است. معمار استودیوی LP2، محسن کاظمیان فرد، ساختمان هفت طبقه مرتفعی را در سعادت آباد، محله ای در شمال غربی پایتخت ایران طراحی کرده است که روزبه روز پرجمعیت تر می شود. شرکت مهندسی نکست آفیس – یکی از نیرومندترین شرکت های جدیدالتأسیس و نوظهور در پایتخت ایران – این خانه خصوصی را طراحی کرده است. این چیدمان به هرکدام از ساکنین امکان دسترسی به یک فضای باز خصوصی را می دهد. طبق گفته معماران محلی، ایران “در آستانه دوره جدیدی از معماری ” قرار دارد، زیرا تغییر در جمهوری اسلامی پس از برداشته شدن تحریم های اقتصادی فلج کننده صورت می گیرد. مهدی زاده با توضیح سادگی جمع آوری قطعات سنگ های دورریختنی در ردیف هایی برای تشکیل دیوار، افزود: ” برخی از خصوصیات این ضایعات بسیار خوب است و یکی از این خصوصیات ضخامت یکسان این مصالح می باشد. فرم منشوری شدید آن با گرمای مواد طبیعی متعادل می گردد. مانند ساختمان سلفریج (Sefredges Building) که توسط جان کاپلیکی (Jan Kaplicky) در ۴ طبقه طراحی شده است و نمای آن شامل ۱۵۰۰۰ دیسک الومینیومی است که بر روی یک صفحه آبی نصب شده اند. این ساختمان شامل هشت آپارتمان در طبقات فوقانی آن و دو مغازه در همکف است.

این سازه قرار است بر روی کانالها و مسیرهای رها شدهی بخش پاریزین در شهر پاریس ساخته شود؛ چراکه این مکان یکی از آلودهترین مناطق این شهر است و با کارخانههای قدیمی محاصره شده است. بلندترین ساختمان سوئد واقع شده در شهر مالمو، واقع لایق این نام گذاری است. الوارهای چوبی دیوارها و پنجره های این خانه را در اصفهان واقع در ایران می پوشانند، بدون به خطر انداختن حریم شخصی ساکنان، نور عبوری را فیلتر می کند نام این بنا باغ جنت می باشد، این ملک در یک محله ثروتمند از یکی از شهرهای ایران واقع شده است که زمانی پایتخت ایران بود. دومین پروژه دفتر نکست آفیس در لیست ما خانه ای در لواسان است – منطقه ای ثروتمند با نام بورلی هیلز تهران. بنیان گذاران این دفتر طراحی، سارا کلانتری و رضا صیادیان در پاسخ به “تغییر در سبک زندگی مردم، توسعه شهرها و افزایش تقاضا برای ساخت بناهای مرتفع ” در پایتخت ایران، این آپارتمان هشت طبقه معروف به صبا را طراحی کرده و ساختند. راه پله تا یک تراس پشت بامی برای افراد مقیم دفتر کار ادامه می یابد. سنگ تراشی یکی از بزرگ ترین کسب وکارها در این منطقه است اما این کار فرایندی است که بیش از نیمی از تولیدات آن دور ریخته می شود، بنابراین معمار رامین مهدی زاده از گروه معماری Collective Terrain (AbCT) تصمیم به بازیافت مواد دورریختنی گرفته و از آن به عنوان نمایی برای یک ساختمان استفاده می کند.

دیوارهای شیشه ای اجازه می دهد تا هردوی این فضاها به تراس بازشوند. تعریف مجدد سقف شیب دار، باکمی اغراق، باعث می شود تجربیات متناقض فضایی در لحظه های مختلف داخلی ظهور کنند. راه پله با یک نورگیر بزرگ از بالا روشن می شود و نور کافی را دریافت می کند. استخر شنا دورتادور پله در پشت پنجره ای در پایین ترین طبقه ساختمان، در کنار سونا و یک فضای بار قرارگرفته است. این معماران گفتند: “نوارهای چوبی بازشوها و پنجره ها را پوشانده است. برخی از این بالکن ها ازنظر اندازه متفاوت هستند و برخی با یکدیگر همپوشانی دارند. این ساختمان ضد دود زاییده افکار معمار، وینسنت کالباوت (Vincent Callebaut) است. تغابنی گفت: “این خانه با نیازهای اساسی کاربران خود سازگار است. فضای داخلی با کف پوش چوبی با رنگ روشن و دیوارهای سفید در سراسر آن تزئین شده است. علاوه بر این این ساختمان اولین پروژه معماری بیودیزاین ساخته شده در تاریخ است و سبک معماری بیودیزاین از همینجا پایه گذاری شده است. استودیوی طراحی براکت در سال ۲۰۰۶ توسط معمار شروین حسینی تأسیس شد. طراحی این ساختمان بر عهده معمار و طراح نیکولاس گریمشا (Nicholas Grimshaw) بوده است. این سازه سبک معماری بیونیک توسط معمار دنیل لیبسکایند (Daniel Libeskind) طراحی شده است.

خانه شریفی ها دارای سه اتاق است که می تواند ۹۰ درجه بچرخد تا نماها و تراس ها را در طول تابستان های گرم ایران باز کند و به موقعیت افقی خود برگردند تا خانه در حین زمستان های سرد و برفی گرم تر شود. این پروژه معماری بیونیک واقع شده در کاوینگتون کنتاکی (Covington, Kentucky) این ساختمان مسکونی ۲۰ طبقهای است که دارای استخر، ۷۰ واحد مسکونی، سالن اجتماعات، امکانات باغ و رستوران در طبقه پلازا نیز است. تاریخ نشان داده است که چه یک جنگجوی قوی و یا یک امپراطوری بزرگ فرقی نمیکند و همه به نحوی میل به جاودانگی دارند. این ساختمان همچنین به عنوان بلندترین ساختمان مسکونی در اروپا شناخته میشود و همین آن را به یکی از برترین های معماری بیونیک تبدیل میکند. همین امر این ساختمان را به یکی از برترین های معماری بیونیک تبدیل کرده است. در این مقاله با سبک معماری بیونیک و برترین های معماری بیونیک آشنا شدیم. آن ها گفتند: “ساختمان های مجاور به صورت آشفته ساخته شده اند، بنابراین ما یک نمای خنثی و بی فرم ایجاد کرده ایم تا به کوچه کیفیتی آرام تر بدهیم. با توجه به اینکه فقط تعداد کمی از این پنجره ها با پوشش چوب وجود دارد، معماران همچنین یک نورگیر بزرگ را در یک طرف سازه ایجاد کرده اند تا نور اضافی موردنیاز را تأمین کند.

تغابنی که نقشه ها را ۱۶ بار برای مشتری مجدداً طراحی نمود، اظهار داشت:” مانند بسیاری از نقشه های شهری، عرض این نقشه در مقایسه با عمق آن بسیار باریک است. اما کلانتری و صیادیان احساس می کنند این سبک زندگی در سازه های مرتفع باعث از بین رفتن ارتباط بین خانه و باغچه و فضای سبز شده است، بنابراین می خواستند این ارتباط را مجدداً برقرار کنند. ” نمای جنوبی که رو به یک پارک محلی کوچک است، پیچیده تر از این دو است. نمای شمالی بسیار ساده تر است، با زیرزمینی پنهان و یک مغازه با درب شیشه ای در همکف. ” آن ها ادامه دادند: “به عبارت دیگر، این منظره با پیوند بین نمای شمالی و جنوبی و سقف شکل می گیرد. عرشه های چوبی از یک مسیر ملایم به شکل S، برای “ایجاد یک مقصد مرموز ” پیروی می کنند و عرض آن بین شش تا ۱۳ متر متغیر است. این تیم گفتند: “ماژول های آجر بر اساس الگوی هندسه ایرانی طراحی شده اند؛ هر ماژول به عملکرد فضای پشت آن، وابسته بود. اما معماران ایرانی این پروژه معتقدند نوع ملکی که برای این منطقه طراحی شده است نامناسب است.

ایده طراحی این سازه موشک و راکتهای فضایی است و همین موضوع آن را به یکی از برترین های معماری بیونیک سایت dr-architecture تبدیل کرده است. ” وی ادامه داد: “ما برای حل این مشکل به ایده ای رسیدیم که ازاین قرار می باشد، فضای سبز از سطح خیابان تا نمای شمالی و پشت بام بردیم و دوباره به سمت نمای جنوبی آوردیم و در آخر دوباره این باغچه را به حیاط متصل نمودیم. آن ها گفتند: “ما یک پوسته چوبی متحرکی را ایجاد کردیم، بر روی آن برش هایی وجود دارد که با نمای سنگی هماهنگ هستند. سقف منحنی شکل در فضای داخلی طبقه اول و همچنین در بعضی از قسمت های طبقه زیرین سقفی کاملاً زاویه دار ایجاد می کند. این ساختمان در قسمت جنوبی رودخانه تامس واقع شده است. در این قسمت قصد داریم تاثیرگذارترین و بهترینهای معماری بیودیزاین یا بیونیک را به شما معرفی کنیم تا در عین حال که با بهترینهای روز آشنا میشوید با سبک معماری بیونیک نیز بهتر آشنا شوید. طراح این سازه وینسنت کالبوت (Vincent Callebaut) است و ما امیدواریم هرچه زودتر این سازه بینظیر را مشاهده کنیم. در این مقاله از مجله آرک داتام قصد داریم تعدادی از تاثیرگذارترین و برترین های معماری بیونیک را نیز به شما معرفی کنیم.

ستون های چند شاخه، به گونه ای طراحی شده اند که مانند درختان هستند و تکیه گاهی برای سازه می باشند. در ادامه می توان گفت که این سازه دارای سقف سبز و یک تالاب طبیعی است. “هر دوطبقه این بنا دارای یک طرح سیال هستند که دارای بخش هایی با طرح باز و اتاق هایی هستند که فقط تا حدی محصورشده اند. این بخش دارای دو اتاق خواب اضافی، فضای نشیمن، اتاق های تأسیسات و پارکینگ اختصاصی است. این خانه درمجموع دارای سه طبقه است – دوطبقه در بالای زمین و یکی زیر آن. راه پله به اتاق های خواب در طبقه بالا و یک اتاق نشیمن با طرح باز در زیر آن منتهی می شود. دو اتاق خواب در کنار سالن ورودی و یک گاراژ در طبقه بالاتر قرار دارند، درحالی که سالن، آشپزخانه و اتاق ناهارخوری در طبقه زیرین قرار دارند. خانه مشا با بهره گیری از بیشترین فضای تپه ه­ای کوهستانی در خارج از تهران طراحی شده است و از سه شکل جعبه مانند تشکیل شده است که هرکدام از آن ها دارای زاویه دید متفاوتی هستند.

اگر از خواندن این مقاله لذت بردید میتوانید دیگر مقالههای مجله آرک داتام را اینجا بیابید. ضمنا جهت اطلاعات بیشتر و اجرا پروژه در زمینه معماری بیودیزاین میتوانید با ما تماس بگیرید. درنتیجه، تخصص ما برای تبدیل یک نمای دوبعدی به سه بعدی ضروری شد. کرکره های چوبی، حریم و سایه ای را برای این ساختمان ایجاد کرده که با خطوط نمای گرانیتی پشت آن هماهنگ است. این پل یکی از پروژه های جدید زیرساخت های عمومی است که به سرپرستی محمدباقر قالیباف، شهردار تهران، ساخته شده است که گفته می شود سرمایه گذاری زیادی در بهبود محیط شهری کرده است. عراقیان که تازه ۲۶ سال داشت در هنگام طراحی این پل توضیح داد: “از همان ابتدا، مفهوم این طراحی ایجاد یک ساختار فضایی بزرگ بود تا بتواند یک فضای معماری را ایجاد کند، درعین حال هم زمان به صورت یک سازه نیز عمل کند. باید افزود که این ساختمان با استفاده از مدلهای کامپیوتری و تکنیکهای نوین و سبک معماری بیونیک به گونهای طراحی شده است که ضایعاتی نداشته باشد و آلودگی ایجاد نکند.

ساختمان ۱۹ طبقهای خاص و منحصر بفرد که توانایی این را دارد که تا ۹۸ خانوار را در خود جای دهد. سقف این فرودگاه از پارچه کششی مخصوص ساخته شده که به این سازه سبک معماری بیونیک ظاهر شبیه کوهستان داده است. آن ها ۲۱ نوع سطح مختلف را توسعه دادند که درعین حال که ظاهر کلی این طرح را حفظ می کنند، درجه ای از شخصی سازی را برای هر محل اقامت ایجاد می کنند. هر سه بلوک سفیدرنگ شده اند و ظاهری متمایز را در محیط ایجاد می کنند. انتهای بلوک ها زاویه دار هستند و تراس ها را از المان های مختلف محافظت می کنند. مهدی زاده گفت: “من سقف را به عنوان راه پله توصیف نمی کنم زیرا پله ها عناصری تکراری هستند، اما این المان ها هرچند که شکل آن موج مانند است، دارای سناریوها، پویایی ها و کیفیت های مختلفی برای افرادی که از آن بالا می روند، می باشد. پله ها که دارای ضخامتی کم هستند، بر روی یک تیر فلزی قرارگرفته اند و دورتادور فضا پیچیده می شوند و کمک می کند تا نور روز به طبقه های پایین تر برسد. کرکره ها که در پاسخ به سبک زندگی محافظه کارانه جامعه محلی طراحی شده اند، به تنظیم نور و دما در آپارتمان ها در روزهای گرم سال کمک می کنند.

توسط فرمانفرمائیان

فرمانفرمائیان